Witaj w www.Serwis-Matematyczny.pl
Znajdziesz tutaj krzyżówki matematyczne i łamigłówki, testy interaktywne, animacje, wiadomości o liczbach, artykuły matematyczne, scenariusze lekcji, aforyzmy i dowcipy, fraktale, matematyków starożytnych, siedem cudów świata i wiele innych. Serwis przeznaczony jest dla gimnazjalistów, licealistów oraz ich nauczycieli.
Uczniowie poszerzą swoją wiedzę, a nauczyciele znajdą wiele dodatkowych materiałów lekcyjnych. Polecamy także nauczycielom matematyki robiącym awans zawodowy na nauczyciela mianowanego lub nauczyciela dyplomowanego.
Poczytaj więcej w "O Serwisie", zobacz także  "Zasady korzystania z serwisu".

Temat Dnia

Tales

TALES z MILETU (ok. 627 - ok. 546 p.n.e.) Uważany jest za jednego z "siedmiu mędrców" starożytności i za ojca nauki greckiej.  Starożytni pisarze nazwali go "pierwszym" filozofem, fizykiem, matematykiem, astronomem. 

Tales był założycielem jońskiej szkoły filozofów przyrody. Brał aktywny udział w życiu politycznym i gospodarczym swego miasta. Utrzymywał ożywione stosunki handlowe z Egiptem, Fenicją i Babilonią, dokąd eksportowano cenione wówczas tkaniny miletańskie. To było powodem, iż do krajów tych odbywał częste podróże. I prawdopodobnie wtedy zapoznał się z osiągnięciami matematyki i astronomii Egiptu i Babilonii. Według przekazu pisarzy starożytnych, Tales przewidział zaćmienie słońca na dzień 28 V 585 r. p.n.e. oraz pomierzył wysokość piramid za pomocą cienia, które one rzucały (na podstawie podobieństwa trójkątów).

Platon wspomina, że gdy Tales obserwował gwiazdy, wpadł do studni i piękna niewolnica miała się wyrazić żartem, iż chciał zobaczyć, co się dzieje na niebie, a nie dostrzegł, co znajduje się pod jego nogami. Anegdota ta jednak nie charakteryzuje postawy Talesa. Nie był on oderwanym od życia myślicielem, lecz człowiekiem nad wyraz praktycznym, który umiał wykorzystać posiadaną wiedzę w swoich transakcjach handlowych.

Jednym z twierdzeń geometrii elementarnej, sformułowanej przez Talesa, jest twierdzenie o następującej treści: "Jeśli ramiona kąta przeciąć dwiema równoległymi, to długości odcinków wyznaczonych przez te proste na jednym ramieniu kąta są proporcjonalne do długości odpowiednich odcinków na drugim ramieniu kąta". 

1. dowodu, że średnica dzieli koło na połowy,
2. odkrycia, że kąty przy podstawie w trójkącie równoramiennym są równe,
3. twierdzenia o równości kątów wierzchołkowych,
4. twierdzenia o przystawaniu trójkątów o równym boku i przyległych dwu kątach,
5. twierdzenia, że średnica koła jest widoczna z punktu leżącego na okręgu pod kątem prostym,
6. twierdzenia, że kąt wpisany w półokrąg jest prosty.

Wymienione twierdzenia nie stanowiły w epoce Talesa żadnej rewolucji wobec poziomu, który osiągnęła zamarła już w owym czasie w rozwoju matematyka egipska i babilońska. Wielkość Talesa jako matematyka polega raczej na tym, że z jego imieniem wiąże się pojęcie dowodu twierdzenia. Matematyków egipskich i babilońskich interesowało pytanie "jak". Tales zaś, o ile wiemy, pierwszy pytał "dlaczego". Nie jesteśmy dziś w stanie ustalić, jak Tales przeprowadził dowód. Talesa można uznać za tego, który łącząc teorię z praktykę zbudował fundamenty geometrii jako nauki dedukcyjnej, której ukoronowaniem były Elementy Euklidesa.

Charakterystyczne są poglądy filozoficzne Talesa. Zrywały one z panującą we wcześniejszych koncepcjach, dotyczących powstania wszechświata, mitologiczną interpretacją zjawisk przyrody. Tales za prapierwiastek rzeczywistości uważał wodę, która miała otaczać ze wszystkich stron płaski krąg Ziemi. Tales przeprowadził eksperymenty z bursztynami, stanowiące pierwsze doświadczenia fizyczne z zakresu elektryczności.