Szyfry
Pismo tajemne, czyli kryptografia jest nie tylko rozrywką,
ale ma czasem znaczenie praktyczne.
Szyfr 1
Szyfrując wiadomość,
każdej literze przyporządkowujemy literę przesuniętą o 4 litery do
tyłu w normalnym alfabecie:
A, Ą, B,
C, Ć, D, E, Ę, F, G, H, I, J, K, L, Ł, M,
N,
Ń, O, Ó, P, R, S, Ś, T, U, V, W, X, Y, Z, Ź, Ż.
Np. słowo PITAGORAS po zaszyfrowaniu ma postać:
NĘPYDŁŃYO.
Alfabet szyfrowy zapisujemy powtarzając go w kółko, tak więc np.
literze Ą odpowiada litera Z
(czwartą literą przed literą Ą jest litera Z),
a literze C odpowiada Ż
(czwartą literą przed literą C jest litera Ż). Szyfrujemy, cofając litery do
tyłu, a odszyfrujemy - przesuwając do przodu.
Odszyfruj następujące zdanie:
JYPBJYPUGY FBOP GŃMHŁŚZ KYRG.
Szyfr 2
Szyfr stanie się trudniejszy, jeżeli przyjmiemy
jakieś cyfry kluczowe np: 31415926 (8 początkowych cyfr rozwinięcia dziesiętnego
liczby π).
Szyfrując wiadomość każdej z ośmiu początkowych liter tej
wiadomości przyporządkowujemy literę przesuniętą odpowiednio o 3, 1, 4, 1,
5, 9, 2, 6 liter do przodu w normalnym alfabecie:
A, Ą, B,
C, Ć, D, E, Ę, F, G, H, I, J, K, L, Ł, M,
N,
Ń, O, Ó, P, R, S, Ś, T, U, V, W, X, Y, Z, Ź, Ż.
Dla kolejnych liter szyfrowanej wiadomości (tzn.
litery: 9, 10, 11, itd.) powtarzamy tę sekwencję (9-ta litera znowu o 3 litery
do przodu, 10-ta litera o 1 literę do przodu, 11-ta litera o 4 litery do
przodu, itd.) tak długo, jak długa jest
zaszyfrowana wiadomość.
Np. słowo ARCHIMEDES po zaszyfrowaniu ma postać:
CSĘIMTFIGŚ
(3, 1, 4, 1, 5, 9, 2, 6, 3, 1).
Szyfrujemy, przesuwając litery do przodu, a odszyfrujemy -
cofając do tyłu.
Odszyfruj następujące zdanie:
NJĘŹĘD ŚCĆEĄB XCKEWĘÓ
(3, 1, 4, 1, 5, 9, 2, 6, 3, 1, 4, 1, 5, 9, 2, 6, 3, 1, 4).
Szyfr 3
Szyfrując wiadomość, każdej literze z alfabetu
przyporządkowujemy kolejną liczbę dwucyfrową, jak przedstawia poniższa
tabela:
A-10 |
Ą-11 |
B-12 |
C-13 |
Ć-14 |
D-15 |
E-16 |
Ę-17 |
F-18 |
G-19 |
H-20 |
I-21 |
J-22 |
K-23 |
L-24 |
Ł-25 |
M-26 |
N-27 |
Ń-28 |
O-29 |
Ó-30 |
P-31 |
R-32 |
S-33 |
Ś-34 |
T-35 |
U-36 |
|
V-37 |
W-38 |
X-39 |
Y-40 |
Z-41 |
Ź-42 |
Ż-43 |
|
Np. słowo EUKLIDES po zaszyfrowaniu ma postać:
1636232421151633.
Odszyfruj następujące zdanie:
2640342417
38211713 221633351626.
Szyfr 4
Niżej jest zaszyfrowana wiadomość i klucz do jej odczytania.
A oto klucz: 142857142857142857...
0
AĄBCĆDEĘFGHIJKLŁMNŃOÓPRSŚTUVWXYZŹŻ
1 ĄBCĆDEĘFGHIJKLŁMNŃOÓPRSŚTUVWXYZŹŻA
2 BCĆDEĘFGHIJKLŁMNŃOÓPRSŚTUVWXYZŹŻAĄ
3 CĆDEĘFGHIJKLŁMNŃOÓPRSŚTUVWXYZŹŻAĄB
4 ĆDEĘFGHIJKLŁMNŃOÓPRSŚTUVWXYZŹŻAĄBC
5 DEĘFGHIJKLŁMNŃOÓPRSŚTUVWXYZŹŻAĄBCĆ
6 EĘFGHIJKLŁMNŃOÓPRSŚTUVWXYZŹŻAĄBCĆD
7 ĘFGHIJKLŁMNŃOÓPRSŚTUVWXYZŹŻAĄBCĆDE
8 FGHIJKLŁMNŃOÓPRSŚTUVWXYZŹŻAĄBCĆDEĘ
9 GHIJKLŁMNŃOÓPRSŚTUVWXYZŹŻAĄBCĆDEĘF |
Wiadomość: TALES Z MILETU po zaszyfrowaniu ma
postać: ŚYJŹŃ Ś ŁĘJŹÓO
Sposób szyfrowania:
Piszemy wiadomość, którą chcemy zaszyfrować, a pod nią cyfry z klucza:
TALES Z MILETU
14285 7 142857
-
W wierszu poziomym 1 znajdujemy literę T, a następnie stojącą
nad nią w wierszu 0 literę Ś.
-
W wierszu poziomym 4 znajdujemy literę A, a następnie stojącą
nad nią w wierszu 0 literę Y.
-
W wierszu poziomym 2 znajdujemy literę L, a następnie stojącą
nad nią w wierszu 0 literę J.
-
W wierszu poziomym 8 znajdujemy literę E, a następnie stojącą
nad nią w wierszu 0 literę Ź.
itd.
Przy odszyfrowywaniu postępujemy odwrotnie, tzn.
Piszemy wiadomość, którą chcemy odszyfrować, a
pod nią cyfry z klucza:
ŚYJŹŃ Ś ŁĘJŹÓO
14285 7 142857
-
W wierszu poziomym 0 znajdujemy literę Ś,
a następnie stojącą pod nią w wierszu 1 literę T.
-
W wierszu poziomym 0 znajdujemy literę Y,
a następnie stojącą pod nią w wierszu 4 literę A.
-
W wierszu poziomym 0 znajdujemy literę J,
a następnie stojącą pod nią w wierszu 2 literę L.
-
W wierszu poziomym 0 znajdujemy literę Ź,
a następnie stojącą pod nią w wierszu 8 literę E.
itd.
Odszyfruj wiadomość:
ŁYSŹIVŚIUÓJ PBJUFM
|